بررسی خشکسالی آب‌زیرزمینی با استفاده از شاخص‌های SWI و GRIدر آبخوان محدوده مطالعاتی مرودشت خرامه استان فارس

Authors

احمد نوحه گر گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان

مجید طایی سمیرمی ژئوهیدرولوژی، دانشکده عمران و مهندسی محیط زیست

مریم احمدی آخورمه آبخیزداری- استان فارس

مهدی سلیمانی مطلق دانشجوی دکتری آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، کاشان، ایران_ لرستان، خرم‌آباد

Abstract:

خشکسالی آبزیرزمینی زمانی اتفاق میافتدکه در آن آبهای زیرزمینی به عنوان یک منبع مهم تامین آب، تحت تاثیر خشکسالی طولانی مدت قرار میگیرند، در این نوع خشکسالی ابتدا تغذیه، سپس سطح ایستابی و نهایتا میزان تخلیه سیستمهای آبهای زیرزمینی تحت تاثیر خشکسالی کاهش یابد. در این شرایط مدیریت جامع منابع آب بر اساس آگاهی از گسترش زمانی و مکانی این نوع خشکسالی امری ضروری است. در این تحقیق به منظور بررسی مکانی و زمانی دقیق خشکسالی آب زیرزمینی در آبخوان محدوده مطالعاتی مرودشت خرامه، از دو شاخص منبع آب زیرزمینی GRI و سطح آب استاندارد شده SWI استفاده شد که ورودی هریک از آن‌ها به ترتیب؛ سطح و عمق آبزیرزمینی است. بدین منظور از دادههای سطح آبزیرزمینی 67 چاه پیزومتری منطقه با طول دورهی آماری 11 ساله (1390-1380) استفاده شد. نقشههای خشکسالی نیز با استفاده از روش IDW در محیط Arc GIS تهیه شد. نتایج هر دو شاخص از نظر زمانی شروع خشکسالی آبزیرزمینی را از سال 1386 نشان دادند که با افزایش مقیاسهای زمانی تداوم، شدت و فراوانی آن نیز افزایش یافت؛ طوری‌که شدیدترین خشکسالی در مقیاس زمانی 48 ماهه در شاخص GRI در مهر ماه 1390 با مقادیر 94/1- و در شاخص SWI در شهریور 1390 با مقدار 08/2 رخ داده است. از نظر مکانی نیز شروع وقوع خشکسالی آبزیرزمینی از بخشهای شمالی بوده و با گذشت زمان به بخشهای مرکزی و جنوبی تغییر مکان داده است که هم‌زمان بر شدت آن نیز افزوده شده است. بر این اساس خشکسالی آبزیرزمینی در منطقه رخ داده است که در صورت ادامه این روند، منطقه با بحران جدی کاهش سطح آب زیرزمینی و عواقب ناشی از آن مواجه خواهد شد در این شرایط اعمال مدیریت صحیح منابع آبهای زیرزمینی امری ضروری است.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

بررسی خشکسالی منطقه اقلید در استان فارس با استفاده از شاخص‌های SWI و RAI

در این نحقیق برای بررسی شدت خشکسالی منطقه اقلید در استان فارس در طی یک دوره آماری 10 ساله آبی (1384-1393) از شاخص خشکسالی هیدرولوژیکی سطح آب استاندارد شده (SWI) و شاخص خشکسالی هواشناسی ناهنجاری بارش (RAI) استفاده شد. ورودی شاخص SWI داده‌های ماهانه عمق سطح ایستابی 107 چاه پیزومتری و ورودی شاخص RAI داده‌های ماهانه بارندگی 15 ایستگاه باران‌سنجی و سینوپتیک بود. برای رفع نواقص داده‌های بارش، ضریب هم...

full text

ارزیابی شاخص های خشکسالی آب زیرزمینی با استفاده از شاخص های خشکسالی هواشناسی و هیدرولوژیکی در آبخوان محدوده مطالعاتی مرودشت خرامه

خشکسالی یکی از مخاطرات طبیعی است که در نتیجه کمبود بارش در یک دوره ی زمانی طولانی مدت پدید می آید. این پدیده در تمام مناطق آب و هوایی اتفاق می افتد و اثرات آن در سال های اخیر که رشد جمعیت و میزان مصرف آب بخصوص آب های زیرزمینی افزایش یافته مشهودتر بوده است. به منظور مدیریت خشکسالی توصیف خصوصیت خشکسالی امری ضروری است؛ در این میان شاخص های خشکسالی مقادیر کمی هستند که با خلاصه کردن اطلاعات خشکسالی ...

بررسی وضعیت منابع آب محدوده مرودشت-خرامه با استفاده از شاخص‌های تحلیل پایداری

در اکثر کشورها بخش کشاورزی عمدهترین مصرفکننده منابع آب (سطحی و زیرزمینی) است. روند بهره‌برداری از منابع آب در جهت تبیین پایداری و تداوم بهره‌برداری در هر منطقه بالأخص در مناطق خشک و نیمه‌خشک که با کمبود و رقابت شدید استفاده از منابع آب در بخش‌های مختلف مواجه است ضروری است. این مطالعه با هدف بررسی وضعیت منابع آب در محدوده مرودشت-خرامه (تحت پوشش دو شبکه آبیاری مدرن درودزن و سنتی کُربال) واقع در ...

full text

اثربخشی راهکارهای مدیریتی کاهش مصرف آب کشاورزی (مطالعه موردی: محدوده مطالعاتی مرودشت – خرامه)

بهره‏برداری بی‏رویه از منابع آب کشور به ‏ویژه در بخش کشاورزی، ایران را با تهدید جدی روبرو کرده است. هدف اصلی در این مطالعه بررسی اثر بخشی راهکارهای مدیریتی ممکن در سطح مزرعه، بدون نیاز به تغییر سیستم آبیاری و صرف هزینه مضاعف برای کاهش مصرف آب کشاورزی شامل ارتقاء راندمان آب آبیاری، تغییر تاریخ کاشت و اعمال سطوح مختلف کم‏آبیاری با توجه به نوع کشت، سطح زیر کشت، شرایط واقعی مدیریت آبیاری (مقدار، تع...

full text

تحلیل زمین‌آماری شاخص کیفی آب زیرزمینی (مطالعه موردی: آبخوان مرودشت-خرامه، فارس)

یکی از روشهای ارزیابی کیفیت آب زیرزمینی استفاده از شاخص کیفی آب زیرزمینی (GWQI) میباشد که یک روش ترکیبی از مؤلفههای کیفی مختلف آب زیرزمینی است. هدف از این مطالعه ارزیابی کیفیت آب زیرزمینی دشت مرودشت-خرامه برای آشامیدن با استفاده از GWQI با استفاده از فناوری زمینآمار در محیط GIS بود. برای این منظور از میانگین دادههای کیفی 5 ساله 49 چاه استفاده گردید. GWQI با استفاده از روش وزندهی به مؤلفه...

full text

پایش خشکسالی دشت ارژن- پریشان (محدوده مطالعاتی دریاچه پریشان استان فارس)

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}

Journal title

مهندسی آبیاری و آب ایران

volume 6 issue 1

pages 105- 118

publication date 2015-11-22

unfollow

{@ msg @}

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

آبخوان مرودشت خرامه خشکسالی آب زیرزمینی شاخص GRI شاخص SWI

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com